Pojęcie uchwał nieistniejących nie jest pojęciem ustawowym, lecz stanowi kategorię wyróżnianą w doktrynie i judykaturze w odniesieniu do szczególnie drastycznych uchybień przy podejmowaniu uchwał skutkujących oceną, że sama uchwala nie została de facto podjęta, a to wyklucza możność jej kontroli.
Sąd stwierdził, że albo uchwala wyraża wolę wspólnoty w podjęciu określonej decyzji — i może być ewentualnie wadliwa, albo nie może być uznana za uchwałę wspólnoty. Pojęcie „uchwał nieistniejących” nie jest pojęciem ustawowym, lecz stanowi kategorię wyróżnianą w doktrynie i judykaturze w odniesieniu do szczególnie drastycznych uchybień przy podejmowaniu uchwał skutkujących oceną, że sama uchwala nie została de facto podjęta, a to wyklucza możność jej kontroli według reguł określonych w art. 25 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz.U. z 2021 r. poz. 1048, dalej: uwl). Powództwo, o którym mowa w art. 25 uwl, oraz powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały wspólnoty mieszkaniowej, wytoczone na podstawie art. 189 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. Nr 43 poz. 296, dalej: kpc), są w konsekwencji dwoma odrębnymi powództwami, odrębnie uregulowanymi przez ustawodawcę i brak jest podstaw prawnych do tego, aby przy ich dochodzeniu zamiennie stosować elementy reżimu prawnego nie dotyczącego wprost określonego powództwa. Powództwo o ustalenie nieistnienia uchwały wytoczone na podstawie art. 189 kpc zmierzać będzie do uzyskania orzeczenia stwierdzającego, że uchwala nie istnieje z tego względu, że nie została podjęta, np. braku wymaganej większości głosów, natomiast powództwo oparte na art. 25 ust. 1 uwl i ograniczone terminem określonym w art. 25 ust. 1a uwl zmierzać będzie do eliminacji z obrotu prawnego uchwały istniejącej, a więc formalnie skutecznie podjętej, ale niezgodnej z przepisami prawa lub z umową właścicieli lokali albo naruszającej zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną, lub w inny sposób naruszającej interesy właściciela lokalu.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 20 kwietnia 2023, sygn. akt I ACa 849/22
Oprac. PB