Zarządcy nie zaliczają do przychodów podatkowych kwoty otrzymanej subwencji finansowej. Wypłata środków przez PFR jest dla przedsiębiorcy neutralna podatkowo. Czy zasada ta dotyczy całej przyznanej kwoty, czy może tylko jej części?
Wsparcie finansowe otrzymywane w ramach tarczy finansowej określane jest jako subwencja finansowa. Subwencja ta podlega zwrotowi, przy czym w określonych przypadkach może zostać umorzona w części nieprzekraczającej 75 proc. Dla celów podatku dochodowego pomoc finansowa z PFR traktowana jest jak pożyczka.
Zgodnie z komunikatem PFR w sprawie zasad opodatkowania subwencji finansowych udzielanych w ramach rządowego programu „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw” przedsiębiorcy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kwoty zwróconej subwencji finansowej. Tak samo jak wypłata kwoty subwencji finansowej przez PFR, jej zwrot również jest dla przedsiębiorcy neutralny podatkowo.
Koszty sfinansowane z udzielonej w ramach programu subwencji kwalifikowane są do kosztów uzyskania przychodów na ogólnych zasadach. Wszystkie wydatki, które zostały pokryte ze środków przekazanych przez PFR, podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych, jeżeli spełniają ogólne przesłanki wynikające z ustaw podatkowych. Kwalifikacji wydatków jako kosztów uzyskania przychodów nie zmienia także ewentualne umorzenie subwencji finansowej. Sporna pozostawała kwestia, czy od subwencji należy zapłacić podatek?
Subwencja a CIT
Udzielenie subwencji wywołało wiele pytań na gruncie prawa podatkowego. Między innymi czy wnioskodawca zobowiązany jest uznać subwencję za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?
W tej kwestii wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 lipca 2020 r. (0111-KDIB2-1.4010.217.2020.2.AR). Jego zdaniem rządowy program wsparcia finansowego przedsiębiorstw jest programem, o którym mowa w art. 21a ust. 1 ustawy z 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1572), znowelizowanej ustawą z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju (Dz.U. z 2020 r. poz. 569), zgodnie z którym Rada Ministrów, w związku ze skutkami COVID-19, może powierzyć realizację rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego, w tym w formie bezzwrotnej. Tarcza finansowa zakłada, że podstawowym instrumentem wsparcia finansowego przedsiębiorstw będą subwencje finansowe (ang. „advanced payables”), zaliczki zwrotne, o których mowa w „Tymczasowych ramach środków pomocy…”, przewidujące mechanizm przeciwdziałający negatywnym skutkom gospodarczym COVID-19.
Subwencja finansowa otrzymana przez podatnika dla małych, średnich i mikroprzedsiębiorców w związku ze zwalczaniem skutków epidemii COVID-19 ma charakter zwrotny, a zatem nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu w momencie jej otrzymania. Otrzymana subwencja dla celów podatku dochodowego traktowana jest jak pożyczka, która nie podlega zaliczeniu do przychodów podatkowych. Wypłata środków jest zatem neutralna podatkowo. Neutralność podatkowa oznacza, że przychód podatkowy nie powstaje także z racji tego, że otrzymana pożyczka jest nieoprocentowana. Nieoprocentowanie pożyczki jest ogólnie ustaloną zasadą programu przyznawania pomocy w ramach tarczy antykryzysowej.
Subwencja a PIT
Kolejne pytania dotyczyły kwestii, czy środki pieniężne otrzymane w ramach tarczy finansowej stanowią przychód z działalności gospodarczej oraz czy część subwencji niepodlegająca zwrotowi (część umorzona) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu?
Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 października 2020 r. (0115-KDIT3.4011.434.2020.3.AWO) wsparcie finansowe otrzymane w ramach tarczy finansowej określone jest jako subwencja finansowa. Subwencja ta podlega zwrotowi, przy czym w określonych przypadkach może zostać umorzona w części nieprzekraczającej 75 proc. Dla celów podatku dochodowego tego typu pomoc traktowana jest jak pożyczka. Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Zatem z punktu widzenia podatku dochodowego od osób fizycznych kwota pożyczki jest świadczeniem zwrotnym, stąd otrzymanie środków pieniężnych w ramach tarczy finansowej nie stanowi dla wnioskodawcy przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Odnośnie subwencji niepodlegającej zwrotowi ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 1991 r. nr 80 poz. 350 ze zm.) wiąże powstanie obowiązku podatkowego, tj. powstanie przychodu do opodatkowania, ze zdarzeniem, jakim jest umorzenie danego zobowiązania/umorzenie pożyczki. Otrzymana subwencja finansowa podlega bezwarunkowemu zwrotowi w wysokości 25 proc., w pozostałej części (do 75 proc.) możliwe jest – po spełnieniu określonych warunków – uzyskanie częściowego zwolnienia z obowiązku jej zwrotu. O ile sam fakt otrzymania subwencji finansowej jest dla przedsiębiorcy obojętny podatkowo, to jej umorzenie stanowić będzie konkretne przysporzenie majątkowe skutkujące koniecznością rozpoznania przychodu.
Mateusz Górski