Wspólnota mieszkaniowa nie jest podatnikiem VAT czynnym. Zawarła umowę z województwem o dofinansowanie projektu dotyczącego modernizacji energetycznej budynków. Projekt polega na budowie systemu instalacji ciepłej wody w oparciu o wykorzystanie technologii. Wydatki kwalifikowane projektu były pokrywane w wysokości 82 % ze środków europejskich (EFRR) oraz 18% poprzez wkład własny wnioskodawcy. W zakresie realizacji projektu poszczególni wykonawcy wystawiali faktury VAT lub rachunki na rzecz wnioskodawcy. Zobowiązania te były następnie pokrywane częściowo ze środków własnych, a częściowo z otrzymywanego dofinansowania. Koszty, które podlegały współfinansowaniu, dotyczyły usług dostawy pomp ciepła wraz z montażem, usług montażu instalacji solarnej, sporządzenia studium wykonalności i sporządzenia audytu projektu. Efektem jest bezpośrednie uzyskanie w budynku ciepłej wody, której kosztami zostają obciążeni poszczególni członkowie w ramach opłacania comiesięcznych zaliczek. Zaliczki za ciepłą wodę nie są opodatkowane podatkiem VAT. Czy wspólnota ma możliwość odzyskania podatku VAT w zakresie realizowanego projektu?
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…) (zob. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego, nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96 ustawy o VAT, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7 ustawy o VAT (zob. art. 88 ust. 4 ustawy o VAT).
Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi jedynie wtedy, gdy spełnione zostaną określone warunki. Odliczenia tego może dokonać podatnik podatku VAT, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.
W analizowanej sprawie wspólnocie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w ramach realizacji przedmiotowego projektu. Nie zostały bowiem spełnione warunki określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż nabyte towary i usługi nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, a ponadto wspólnota nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT.
Wspólnocie nie przysługuje także prawo do zwrotu podatku naliczonego, zgodnie z przepisami rozdziału 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (tj. Dz.U. z 2019 r, poz. 714), ponieważ w przedmiotowej sprawie dofinansowanie dotyczy nabycia (importu) towarów lub usług finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, a takim mogą być środki przekazane w wyniku zawartych umów przez 1 maja 2004 r.
Podsumowując, wspólnocie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od towarów i usług nabywanych na potrzeby realizacji projektu. Projekt nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 października 2018 r., 0115-KDIT1-1.4012.662.2018.1.NK).
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 2174 ze zm.)
Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy