Rozmowa z Mateuszem Żurawieckim, prezesem zarządu Tech-tax Sp. z o.o., firmy zatrudniającej specjalistów technicznych pomagających gminom w tematach z zakresu podatku od nieruchomości
Geodezja, budownictwo, konstrukcja maszyn, materiałoznawstwo, wyceny wartości oraz podatek od nieruchomości. Nietypowy zbiór. Co łączy wszystkie te dziedziny?
Dla laika to różne, zupełnie niepowiązane ze sobą tematy. Osoby zajmujące się na co dzień podatkiem od nieruchomości doskonale jednak wiedzą, że trzeba je połączyć, aby właściwie ustalić wysokość zobowiązania. Od pracownika gminy – jako przedstawiciela organu podatkowego – obecna rzeczywistość wymaga posiadania dość rozległej wiedzy budowlanej, której siłą rzeczy mieć nie może. Już samo bycie na bieżąco z najnowszym orzecznictwem sądowym dotyczącym podatku od nieruchomości w obliczu tak częstych zmian, stanowi nie lada wyzwanie. Zdarza się jednak, że i to nie wystarcza. W przypadku wystąpienia bardziej złożonego zagadnienia technicznego, niezbędne jest powołanie biegłego, który dostarczy specjalistycznej wiedzy, w oparciu o którą można dokonać wymiaru podatku.
Jak zatem ma sobie z tym poradzić osoba zatrudniona w mniejszej gminie, która jako jedyna jest odpowiedzialna za wymiar podatku od nieruchomości?
Jedna osoba nie jest w stanie sobie z tym poradzić. Mówię to z całym przekonaniem, ponieważ taki pracownik, oprócz wiedzy z zakresu samego podatku od nieruchomości oraz prowadzenia postępowań podatkowych, musiałby posiadać jeszcze co najmniej wykształcenie budowlane, wiedzę z zakresu budowy maszyn czy dokonywania pomiarów powierzchni budynków, a także specjalistyczne wiadomości z zakresu wyceny. Nie ma osoby, która posiadałaby wszystkie te kompetencje. Dodajmy do tego jeszcze niezbędne doświadczenie oraz profesjonalny sprzęt geodezyjny, bez którego nie da się rzetelnie dokonywać pomiarów. Problem, który został tutaj nakreślony nie dotyczy zresztą wyłącznie małych gmin. Jest on równie powszechny w dużych miastach, które zatrudniają więcej pracowników.
Brzmi to jak wyzwanie. Co można poradzić takim osobom?
Na pewno jest to wyzwanie. Do pewnego momentu oczywiście muszą radzić sobie same. Pewna podstawowa wiedza, wynikająca przykładowo z orzeczeń sądowych, z pewnością może stanowić dobrą bazę. Są jednak zagadnienia, z którymi pracownik referatu podatkowego sam sobie nie poradzi. Musi wtedy skorzystać z wiedzy specjalisty. Obowiązek powołania biegłego jest obecnie konsekwentnie egzekwowany przez sądy. Wymagają tego przepisy, ale jest to również zrozumiałe od strony ludzkiej. Sędziowie legitymują się wykształceniem prawniczym. Nie są specjalistami z zakresu techniki budowlanej. Weźmy chociażby popularny ostatnio przykład sieci elektrycznej. Przeciętna osoba nie wie do czego dokładnie służy dane urządzenie (transformator, rozdzielnia, dławik) i jak jest ono skonstruowane. Dla stwierdzenia czy stanowi ono część sieci – jako budowli podlegającej opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości – wymagane jest wyjaśnienie funkcji, którą pełni w sieci. Przykłady pokazują, że nawet gdy pracownik urzędu gminy ma wiedzę i ambicję, żeby taki problem rozwiązać samemu, Samorządowe Kolegia Odwoławcze i sądy administracyjne nadal wymagać będą opinii biegłego dla potwierdzenia prawidłowości decyzji.
Załóżmy zatem, że pracownik gminy, prowadząc kontrolę, natrafił na zagadnienie techniczne, z którym nie może sobie poradzić. Jak powinien postąpić?
Powinien znaleźć specjalistę, który w przystępny, ale równocześnie profesjonalny sposób wyjaśni wszystkie kluczowe aspekty ważne dla rozstrzygnięcia sprawy.
Jak ma sobie poradzić z tym zadaniem? Jak znaleźć dobrego specjalistę?
Na to pytanie nie ma jednej prostej odpowiedzi. Czasem mamy do czynienia z sytuacjami typowymi. Weźmy przykład ustalenia wartości rynkowej placu wykonanego z kostki brukowej. Przepisy ustawy podatkowej wymagają tutaj powołania biegłego, który ma uprawnienia rzeczoznawcy majątkowego. Jest to na tyle proste zadanie, że pewnie większość rzeczoznawców sobie z nim poradzi. Można zatem zwrócić się do lokalnego specjalisty. Nie każdy jednak podejmie się wyceny elektrowni wiatrowej, specjalistycznego zbiornika, urządzenia technicznego czy instalacji przemysłowej. Do tego trzeba niezbędnej wiedzy i doświadczenia, ale nawet i to nie zawsze wystarcza. Nietypowe przypadki wymagają często kreatywności, ale również niezbędnej sieci kontaktów, która umożliwi np. zdobycie poufnych danych pochodzących od producentów, często nawet zagranicznych. Z naszych bieżących rozmów z przedstawicielami gmin wynika, że wielu rzeczoznawców majątkowych nie chce się podejmować takich zadań. Trudno się zresztą dziwić. Dla osoby zajmującej się takim tematem po raz pierwszy, to wyzwanie niezwykle czasochłonne. W czasie, który musiałaby poświęcić na przygotowanie takiej opinii, opracuje dziesięć innych, na których się zna i dla których ma przygotowane gotowe wzorce. Tech-tax zatrudnia kilkunastu specjalistów z wielu różnych dziedzin. Każdy zajmuje się swoim zakresem, co powoduje, że jesteśmy w stanie podjąć się wykonania każdego zadania.
Rozumiem zatem, że zwrócenie się do przypadkowej osoby nie zawsze jest dobrym pomysłem?
Kwestię tę zawsze trzeba dobrze przemyśleć. Znamy wiele przypadków, gdzie takie postępowanie nie kończyło się dobrze. Nawet, gdy udawało się znaleźć osobę, która chciała się podjąć danego tematu, to efekty dostarczonych przez nią prac nie były zadowalające. Jako Tech-tax byliśmy często angażowani do przygotowania którejś z kolei opinii dotyczącej tego samego tematu. Te pierwotne nie były bowiem zrozumiałe ani dla organu podatkowego ani dla podatnika, okazywały się treściowo niespójne czy wręcz miejscami same sobie zaprzeczały. Czasem wynika to też z tego, że nawet dobrzy specjaliści techniczni często nie zdają sobie sprawy, jakie elementy musi zawierać przygotowywane przez nich opracowanie, aby było przydatne przy wydawaniu decyzji podatkowej. Weźmy pod uwagę również to, że podatnicy, szczególnie ci więksi, często korzystają z pomocy profesjonalnych doradców podatkowych. Taka osoba bez problemu doprowadzi do obalenia wadliwej opinii biegłego. Wszelkie negatywne konsekwencje takiej sytuacji spadają jednak na gminę. Nie dość, że ponosi ona koszty takich prac, to jeszcze traci cenny czas pracowników. Opracowanie wartościowej i przede wszystkim przydatnej organom podatkowym opinii biegłego to w dzisiejszych czasach sztuka. Przypadkowa osoba sobie z tym nie poradzi.
Rozumiem, że Tech-tax posiada w tym zakresie odpowiednie doświadczenie. Czym zatem tak właściwie zajmuje się Pana firma?
Mówiąc najbardziej ogólnie, pomagamy wszędzie tam, gdzie w sprawach dotyczących podatku od nieruchomości pojawia się konieczność uzyskania opinii biegłego. Zakres świadczonych przez nas usług jest bardzo szeroki. Przygotowujemy na przykład charakterystyki techniczne, które pomagają organom podatkowym w kwalifikacji danego obiektu jako budynek czy budowla. Sporządzamy również opinie rozstrzygające czy dane urządzenie jest częścią budowli (np. sieci) lub czy zostało wzniesione z użyciem wyrobów budowlanych. Tym zajmują się nasi specjaliści z zakresu budownictwa ogólnego oraz instalacji. Zatrudniamy rzeczoznawców majątkowych przygotowujących opinie dotyczące wartości budowli, nasi geodeci przeprowadzają pomiary powierzchni użytkowej budynków oraz wykonują opracowania w zakresie powierzchni gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Zakładam, że taka specjalistyczna usługa musi kosztować.
Koszty naszych usług są adekwatne do wykonywanej przez nas pracy. W przypadku prac typowych, niewymagających ponadstandardowego zaangażowania, wydaje mi się, że wysokość proponowanych przez nas cen może pozytywnie zaskoczyć. Często podejmujemy się jednak również bardziej złożonych przedsięwzięć. Dokonywaliśmy chociażby pomiarów powierzchni użytkowej budynków w największych w Polsce zakładach przemysłowych. Inwentaryzowaliśmy także urządzenia wchodzące w skład całych sieci elektroenergetycznych. Takie przedsięwzięcia wymagają zaangażowania dużej ilości czasu zespołu, co siłą rzeczy musi mieć również przełożenie na cenę proponowanych usług.
Przypomnieć należy tutaj jednak, że często również podatnik może zostać obciążony kosztami przygotowania opinii. Tak jest chociażby w przypadku wycen wartości budowli, ale nie tylko. Nie zawsze gmina musi zatem w całości opłacać wynagrodzenie biegłego. Staramy się na bieżąco zwracać uwagę na tę kwestię. W ocenie szans na zwrot kosztów pomagają również nasi prawnicy.
Poruszył Pan ciekawy wątek zaangażowania prawników. Czy mógłby go Pan rozwinąć?
Oczywiście. Na bieżąco korzystamy ze wsparcia doświadczonych prawników, ponieważ moim zdaniem, w dzisiejszych czasach jest to niezbędne dla zapewnienia odpowiedniej jakości usług. Poruszaliśmy już temat profesjonalnego wsparcia po stronie podatników i znanych nam dążeń doradców podatkowych do obalenia nawet najbardziej fachowej i rzetelnej, ale jednak niekorzystnej dla ich mocodawcy opinii. Przygotowane przez biegłych opracowania muszą być zatem przede wszystkim poprawne od strony formalnej, nad czym zawsze czuwa nasz zespół prawny. Przy okazji możemy na przykład podpowiedzieć jak przeprowadzić daną czynność dowodową, aby uniknąć zarzutów formalnych.
Rozumiem zatem, że staracie się podchodzić do realizowanych zleceń kompleksowo?
Wierzę, że tylko działając w ten sposób jesteśmy w stanie rzetelnie odpowiedzieć na potrzeby naszych klientów. Naszą ambicją jest zostanie stałym, zaufanym partnerem technicznym.
Załóżmy, że jestem pracownikiem gminy i chcę pozyskać opinię biegłego. Co mam zrobić?
Pierwszym krokiem jest oczywiście kontakt z nami. Po wstępnej rozmowie, staramy się wspólnie zdefiniować daną potrzebę, omówić zakres wsparcia oraz dobrać właściwych specjalistów. Często okazuje się, że do przygotowania opinii przez biegłego niezbędne są dokumenty źródłowe lub oględziny danego obiektu. W takich przypadkach gmina otrzymuje od nas dokładne wytyczne w zakresie sposobu zdobycia tych danych. Od razu ustalamy również koszt i proponowany czas wykonania usług. Dopiero na tym etapie, jeżeli nasza oferta spotka się z zainteresowaniem klienta, podpisujemy wiążącą umowę.
Jak zatem się z Państwem skontaktować?
Wszelkie dane znajdziecie Państwo poniżej.
Tech-tax Sp. z o.o.
ul. Bronowicka 138, 30-121 Kraków
tel. 669 090 409
www.tech-tax.pl
fot. Pixabay