Jak uniknąć podstawowych błędów związanych z naprawami typowych kominów znajdujących się ponad pokryciem dachowym i wykonanych z tradycyjnych materiałów budowlanych? Czym powinni się kierować zarządcy, aby podejmować właściwe decyzje dotyczące takich remontów?
Zawarte w tym artykule spostrzeżenia i wytyczne dotyczą typowych kominów znajdujących się ponad pokryciem dachowym i wykonanych z tradycyjnych materiałów budowlanych, tj. z cegły pełnej lub cegły silikatowej. Praktycznie okres eksploatacji tych kominów waha się w przedziale od 20 do 30 lat i później powinny być poddawane remontom związanych z ich normalnym zużyciem.
Trochę teorii
Aby uniknąć podstawowych błędów z ich naprawami, najpierw trochę teorii i przypomnienia podstawowych praw fizyki. Wykonywane tradycyjnie kominy murowane wyprowadzały ponad pokrycie dachowe gazy spalinowe z kuchni węglowych, piecyków gazowych oraz zużyte powietrze z pomieszczeń mieszkalnych. Ze względu na postępującą modernizację budynków mieszkalnych, przewody spalinowe z kuchni węglowych są już rzadkością i coraz mniej jest przewodów odprowadzających gazy spalinowe z piecyków gazowych. Obecnie podstawową funkcją istniejących przewodów kominowych jest odprowadzanie zużytego powietrza z pomieszczeń mieszkalnych (kuchnie, łazienki) przewodami wentylacji grawitacyjnej. Przeprowadzane obecnie remonty kominów w 90 proc. dotyczą kominów z wyprowadzonymi ponad pokrycie dachowe przewodami wentylacji grawitacyjnej. Najistotniejsze w eksploatacji kominów są zjawiska fizyczne powodujące powstawanie uszkodzeń i ich destrukcję.
Przewody wentylacji grawitacyjnej wyprowadzające z pomieszczeń mieszkalnych zużyte powietrze do atmosfery posiadają wilgotność względną około 60–65 proc. Przechodząc przez ostatni wychłodzony odcinek komina (ponad dachem), gazy te mają tendencję wykraplania się na ściankach wewnętrznych komina i zawilgocenia jego górnej części. Nasilenie tego zjawiska uzależnione jest od wilgotności odprowadzanego zużytego powietrza oraz od ilości dni z ujemnymi temperaturami zewnętrznymi. Zawilgocenie ścian komina i występowanie silnych mrozów powoduje destrukcję mrozową cegieł, z których komin jest wykonany. Uniknięcia tego zjawiska nie da się całkowicie wyeliminować. Należy tylko ograniczyć jego rozmiary. Destrukcja mrozowa kominów jest w naszym klimacie zjawiskiem normalnym i dotyczy zarówno powierzchni zewnętrznych komina, jak i jego części wewnętrznych. Popularne dawniej odgruzowywanie zasypanych kanałów kominowych było związane z usuwaniem pokruszonych fragmentów cegieł powstałych w wyniku korozji mrozowej i siarkowej. Ograniczenie destrukcji mrozowej części zewnętrznej kominów wiąże się jednak z koniecznością umożliwienia odparowania wody z cegieł do atmosfery. Niezachowanie tego warunku skutkuje przyspieszoną destrukcją komina ponad dachem.
Narzucanie przez przyszłego wykonawcę sposobu napraw i zakresu prac, bez uwzględnienia tych praw fizyki, skutkuje przyjmowaniem błędnych rozwiązań. Trudno wymagać od zarządców, by kwestionowali takie sugestie i zdecydowanie oponowali przeciwko naprawianiu ścian bocznych kominów z zastosowaniem klejów do wykonywania dociepleń elewacji i zastosowania siatki zbrojeniowej. Wilgoć zatrzymana pod tą warstwą powoduje przyspieszoną destrukcję cegieł.
Autor: mgr inż. Wojciech Tajchert
inspektor nadzoru, firma APART
Całość tekstu w numerze 11/2015 Wspólnoty Mieszkaniowej.