W czasach powszechnej cyfryzacji oraz nieustannie rosnącego zapotrzebowania na szybkie i stabilne łącza internetowe nowoczesna infrastruktura telekomunikacyjna przestaje być luksusem, a staje się niezbędnym standardem. Zarówno mieszkańcy budynków wielorodzinnych, jak i użytkownicy obiektów użyteczności publicznej czy zamieszkania zbiorowego oczekują niezawodnego dostępu do sieci, wysokiej jakości usług telefonicznych oraz cyfrowej telewizji i radia. W odpowiedzi na te potrzeby ustawodawca nałożył na inwestorów, właścicieli i zarządców nieruchomości konkretne obowiązki.
Zgodnie z art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 7 maja 2010 r.o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. z 2025 r. poz. 311), zwanej dalej „Megaustawą” inwestor realizujący nowe przedsięwzięcie budowlane ma obowiązek wyposażyć budynek w instalację telekomunikacyjną zgodną z zasadą neutralności sieci. Instalacja ta musi umożliwiać mieszkańcom lub użytkownikom swobodny dostęp do publicznych sieci telekomunikacyjnych, w tym szerokopasmowego internetu, telewizji cyfrowej czy usług telefonicznych. Wymóg powinien być realizowany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2022 r. poz. 1225), wydanym na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.– Prawo budowlane (Dz.U. z 2025 r. poz. 418). Należy podkreślić, że instalacja stanowi część składową nieruchomości i budynku, czyli nie może być elementem przedsiębiorstwa telekomunikacyjnego.
Neutralność technologiczna – co to oznacza dla inwestora i właściciela?
Megaustawa akcentuje konieczność zachowania neutralności technologicznej przy projektowaniu i wykonywaniu instalacji. Oznacza to, że infrastruktura nie może faworyzować konkretnego operatora ani technologii transmisji danych. Użytkownicy powinni mieć pełną swobodę wyboru dostawcy, co zapewnia zdrową konkurencję rynkową.
Dlatego instalacja musi być na tyle uniwersalna, aby pozwalała na wdrożenie różnych rozwiązań w przyszłości – światłowodu, sieci radiowych czy innych systemów transmisyjnych. Unika się dzięki temu sytuacji, w której budynek „przywiązany” jest do jednego operatora, przez co zwiększa jego atrakcyjność dla szerszej grupy mieszkańców i najemców.
Obowiązki właścicieli istniejących budynków
Przepisy obejmują również obiekty już wybudowane. Właściciele budynków mieszkalnych wielorodzinnych, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej są zobowiązani do wykonania instalacji telekomunikacyjnej w przypadku rozbudowy, nadbudowy lub przebudowy, jeżeli prace te zakładają równoczesną modernizację instalacji technicznych wewnątrz budynku.
Oznacza to, że za każdym razem, gdy planowana jest kompleksowa modernizacja instalacji elektrycznej, wodociągowej, grzewczej itp., należy ocenić konieczność budowy lub unowocześnienia instalacji telekomunikacyjnej, o ile nie istnieje ona już w budynku.
Wnioski i oświadczenia – co trzeba wiedzieć?
Przy ubieganiu się o pozwolenie na budowę albo zgłaszaniu robót budowlanych związanych z modernizacją instalacji technicznych inwestor ma obowiązek:
- Dołączyć oświadczenie o istnieniu instalacji telekomunikacyjnej, jeśli budynek ją posiada, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
- Uwzględnić wykonanie instalacji telekomunikacyjnej w dokumentacji zgłoszenia lub wniosku, jeśli budynek jej nie posiada.
Treść oświadczenia musi zawierać klauzulę:
„Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”, która zastępuje tradycyjne pouczenie urzędowe.
Konsekwencje braku zgodności z przepisami
Niewywiązanie się z obowiązku wyposażenia budynku w odpowiednią infrastrukturę telekomunikacyjną naraża inwestora lub właściciela na sankcje administracyjne i prawne oraz może uniemożliwić odbiór budynku. Co ważniejsze, ogranicza przyszłym użytkownikom dostęp do nowoczesnych usług cyfrowych, a tym samym zmniejsza atrakcyjność i wartość rynkową nieruchomości. Budynki niespełniające współczesnych standardów telekomunikacyjnych mogą mieć trudności ze znalezieniem najemców lub kupców.
Warto pamiętać, że koszty montażu instalacji w budynkach już użytkowanych są z reguły znacznie wyższe, a same prace bardziej uciążliwe dla mieszkańców niż wykonanie infrastruktury na etapie budowy.
Korzyści dla mieszkańców i użytkowników budynków
Wprowadzone obowiązki mają na celu przede wszystkim dobro odbiorcy końcowego – mieszkańca, najemcy czy użytkownika usług w budynku użyteczności publicznej. Dzięki nowoczesnej, poprawnie zaprojektowanej instalacji telekomunikacyjnej użytkownicy zyskują:
• szybki i stabilny internet szerokopasmowy,
• usługi telefoniczne o wysokiej jakości,
• telewizję cyfrową oraz radio w wysokiej rozdzielczości,
• możliwość swobodnego wyboru dostawcy i technologii.
To realna poprawa komfortu życia i codziennego funkcjonowania, którą właściciele i zarządcy nieruchomości powinni wspierać.
SIDUSIS: Klucz do szybkiego internetu dla każdego
Minister Cyfryzacji, prowadzi System Informacyjny o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego (SIDUSIS). Jest to publiczna baza danych dostępna na stronie internet.gov.pl, gromadząca szczegółowe informacje o lokalizacji istniejącej infrastruktury szerokopasmowej, obszarach jej braku oraz planowanych inwestycjach finansowanych ze środków publicznych lub prywatnych. Każdy może sprawdzić, czy pod wskazanym adresem dostępny jest szybki internet lub kiedy można się go spodziewać.
Trzymaj rękę na pulsie
Śledzenie zmian legislacyjnych staje się dziś kluczowym elementem odpowiedzialnego zarządzania nieruchomościami, zwłaszcza że równolegle toczą się prace nad nowym tekstem rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Niebawem ruszy także proces nowelizacji Megaustawy i aktów prawnych wpływających na rozwój nowoczesnych sieci telekomunikacyjnych. Projektowane zmiany wynikają z przepisów unijnych, a także rekomendacji Zespołu ds. deregulacji.
Szkolenia i wsparcie – nie zostajesz sam
Zachęcamy do udziału w bezpłatnych szkoleniach organizowanych przez Ministerstwo Cyfryzacji w ramach projektu „Wsparcie rozwoju komunikacji elektronicznej 2024–2029” finansowanego w ramach środków UE. Naszym celem jest nie tylko przypomnienie aktualnych przepisów, lecz także omówienie praktycznych aspektów ich stosowania i prezentacja najlepszych praktyk w zakresie planowania oraz wykonywania instalacji telekomunikacyjnych. Szkolenia odbędą się w drugiej połowie roku – o dokładnych terminach będziemy informować na stronie Ministerstwa Cyfryzacji. Chęć udziału można zgłaszać już teraz, wysyłając wiadomość na adres sekretariat.DT@cyfra.gov.pl.
To doskonała okazja, aby zaktualizować wiedzę, zapewnić zgodność prowadzonych prac z przepisami i uniknąć kosztownych błędów. Uczestnicy otrzymają również materiały pomocnicze oraz dostęp do porad specjalistów z branży.
