Wśród członków wspólnoty mieszkaniowej wiele wątpliwości i problemów budzi próba skonstruowania skutecznego i chociażby intuicyjnie sprawiedliwego – sposobu rozliczania należności z tytułu dostarczania wody i odprowadzania ścieków oraz ustalenie, co należy do obowiązków każdej ze stron.
Zapewnienie dostaw wody i odprowadzania ścieków stanowi jeden z zasadniczych elementów, niezbędny do sprawnego funkcjonowania lokali mieszkalnych. Tematykę dostarczania wody i odprowadzania ścieków reguluje w głównej mierze ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (dalej: ustawa). Nie można zapominać o aktach wykonawczych do tej ustawy, jak również o regulaminach dostarczania wody i odprowadzania ścieków, uchwalanych przez rady gmin. To właśnie te przepisy – stosowane łącznie – regulują zarówno zawieranie, jak i wykonywanie umów na dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków. Ustawodawca dostrzegł w tym zakresie pewną specyfikę budynków wielolokalowych, co zaowocowało wprowadzeniem do przepisów ustawy kilku szczególnych regulacji, które tworzą łącznie pewne ramy zawierania i wykonywania tego typu umów.
Podstawy prawne
Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 ustawy dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków, zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. Zasadą jest, że umowa taka zawierana jest między właścicielem/posiadaczem danej nieruchomości a przedsiębiorstwem wod.-kan. Ujmując sprawę w dużym uproszczeniu, właściciel nieruchomości składa wniosek o zawarcie z nim umowy na dostarczanie wody (lub odprowadzanie ścieków), które to usługi świadczone są za pomocą wybudowanego przez niego przyłącza wodociągowego/kanalizacyjnego. Z kolei przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne montuje na takim przyłączu wodomierz główny, za pomocą którego dokonuje odczytów ilości pobranej wody.
Na podstawie tych odczytów (co do zasady, ponieważ ustawa przewiduje również pod pewnymi warunkami dopuszczalność stosowania innych metod rozliczania zużycia wody) przedsiębiorstwo wystawia fakturę odbiorcy usług. Jak widać, system ten – przynajmniej co do zasady – jest klasyczny i dość przejrzysty: dwa podmioty i jedna umowa.
Co jednak w przypadku, kiedy na obszarze jednej nieruchomości, przyłączonej do sieci wodociągowej lub kanalizacyjnej jednym przyłączem, zamieszkuje kilka czy nawet kilkadziesiąt podmiotów, z których każdy chce ponosić koszty jedynie własnego zużycia wody? W jaki sposób dokonywać rozliczeń za pobrane świadczenia, jak zagwarantować, aby każdy z podmiotów mógł swobodnie korzystać z usług, a jednocześnie – zapewnić przedsiębiorstwu wodociągowemu skuteczne środki do egzekwowania należności?
Przyczyny niezgodności wskazań wodomierza głównego i wodomierzy lokalowych (uchybów)
Przyczyn rozbieżności wskazań wodomierza głównego i wodomierzy lokalowych może być wiele, od nieszczelności instalacji wewnętrznej budynku począwszy, na celowych kradzieżach wody kończąc. Wymienione przyczyny niezgodności są szczególne, natomiast różnice te występują niemal zawsze, także we wspólnotach, gdzie instalacja jest w stanie idealnym i nikt wody nie podkrada.
Jedna z przyczyn ma charakter systemowy. Została przewidziana w rozporządzeniu ministra gospodarki z 23 października 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać wodomierze oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (DzU z 2007 r. nr 209, poz. 1513), oraz w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady MID (Dyrektywa 2004/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 31 marca 2004 r. w sprawie przyrządów pomiarowych (DzU L 135 z 30 kwietnia 2004 r. z późn. zm.). W myśl obowiązujących przepisów, błędy graniczne dopuszczalne wodomierzy w użytkowaniu są równe dwukrotnej wartości błędów granicznych dopuszczalnych, co w praktyce przekłada się na błędy w granicach +/- 10 proc.
Odchylenia wskazań wodomierzy do 10 proc. są zatem uznawane za zjawisko zupełnie normalne i mieszczące się w normie. Drugą standardową przyczyną są różne zazwyczaj klasy metrologiczne (a więc różne dokładności wskazań i różny próg reagowania na minimalny przepływ) wodomierza głównego i wodomierzy lokalowych.
Autor: Aleksandra Misiun,
radca prawny w Kancelaria Radców Prawnych
Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy sp. k.
Całość tekstu w numerze 12/2015 Wspólnoty Mieszkaniowej